Bài phỏng vấn có thể đăng ký bảo hộ không?

Bài phỏng vấn không chỉ đơn thuần là nội dung thông tin mà còn có thể trở thành tài sản trí tuệ được pháp luật bảo vệ. Vậy bài phỏng vấn có được đăng ký bản quyền hay không? Trong bài viết này, VCD sẽ giải đáp chi tiết, hướng dẫn bạn cách thức đăng ký và những điểm cần lưu ý để bảo vệ tác phẩm của mình một cách tốt nhất.

Bài phỏng vấn thuộc đối tượng nào trong pháp luật sở hữu trí tuệ?

Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, các tác phẩm báo chí, bao gồm bài báo, bài phỏng vấn, phóng sự, tường thuật đều có thể được bảo hộ quyền tác giả nếu đáp ứng các điều kiện nhất định.

Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2022 nêu rõ: “Tác phẩm báo chí là các tác phẩm do cơ quan báo chí xuất bản hoặc đăng tải trên các phương tiện truyền thông, bao gồm bài báo, bài phỏng vấn, phóng sự, tin, ảnh báo chí, video, và các tác phẩm khác.”

Như vậy, bài phỏng vấn là một loại tác phẩm báo chí, đồng nghĩa rằng nó có thể đăng ký bản quyền nếu thỏa mãn các điều kiện của pháp luật.

Điều kiện để bài phỏng vấn được bảo hộ quyền tác giả

Không phải bất kỳ bài phỏng vấn nào cũng được bảo hộ. Theo luật, một bài phỏng vấn cần đáp ứng những điều kiện cơ bản sau:

• Tính sáng tạo: Bài phỏng vấn phải mang dấu ấn cá nhân của người thực hiện. Điều này bao gồm: Cách đặt câu hỏi độc đáo, sáng tạo; cách sắp xếp, trình bày thông tin, dẫn dắt nội dung hấp dẫn; phong cách viết hoặc giọng kể riêng của tác giả. Nếu bài phỏng vấn chỉ là ghi chép nguyên văn câu trả lời của người được phỏng vấn mà không có đóng góp sáng tạo, thì phần sáng tạo của bài viết mới được bảo hộ, còn phần thông tin thuần túy không được coi là đối tượng bảo hộ.

• Dạng thể hiện cụ thể: Quyền tác giả chỉ bảo hộ dạng thể hiện, không bảo hộ ý tưởng hay nội dung thông tin thuần túy. Ví dụ: Câu hỏi và cách biên tập bài phỏng vấn thành một bài báo có phong cách riêng sẽ được bảo hộ; Nội dung câu trả lời của người được phỏng vấn (nếu là sự kiện, thông tin khách quan) thì không được bảo hộ nếu không có yếu tố sáng tạo.

• Tác giả rõ ràng: Người thực hiện bài phỏng vấn phải được xác định rõ ràng. Điều này có nghĩa là người phỏng vấn là chủ sở hữu quyền tác giả, chứ không phải người được phỏng vấn, trừ khi có thỏa thuận khác.

Có thể đăng ký bản hộ bài phỏng vấn không?

Bài phỏng vấn có thể đăng ký bảo hộ, nhưng với những điều kiện nhất định. Theo Điều 22 Nghị định 22/2018/NĐ-CP, tác phẩm báo chí có thể đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền tác giả Việt Nam.

Khi đăng ký bảo hộ bài phỏng vấn, tác giả cần chuẩn bị:

• Tờ khai đăng ký quyền tác giả theo mẫu.
  
  
• Bản sao tác phẩm: Bao gồm bài phỏng vấn viết, ghi âm hoặc ghi hình.
  
  
• Giấy tờ chứng minh quyền tác giả (nếu cần): Hợp đồng lao động, giấy ủy quyền, hoặc văn bản xác nhận quyền sở hữu.
  
  
• Phí đăng ký: Khoảng vài trăm nghìn đồng (theo quy định hiện hành).
  
  

Sau khi đăng ký, tác giả sẽ nhận được Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, giúp:

• Bảo vệ pháp lý khi có tranh chấp.
  
  
• Khẳng định quyền sở hữu tác phẩm.
  
  
• Dễ dàng cấp phép, chuyển nhượng hoặc thương mại hóa bài phỏng vấn.

Những lưu ý quan trọng khi đăng ký bản quyền bài phỏng vấn

Khi đăng ký bản quyền cho bài phỏng vấn, không chỉ cần nắm rõ thủ tục mà còn phải chú ý đến một số yếu tố quan trọng để đảm bảo quyền lợi pháp lý và tránh rủi ro tranh chấp về sau.

• Sự đồng ý của người được phỏng vấn: Nếu bài phỏng vấn có nội dung nhạy cảm hoặc thông tin cá nhân, tác giả nên có sự đồng ý bằng văn bản của người được phỏng vấn. Điều này tránh rủi ro kiện tụng liên quan đến quyền riêng tư hoặc danh dự.

• Phần thông tin không được bảo hộ: Như đã nói, câu trả lời, thông tin khách quan, số liệu, sự kiện không được bảo hộ. Chỉ phần sáng tạo của bài viết mới được đăng ký. Vì vậy, khi tranh chấp xảy ra, cần phân biệt rõ sáng tạo nội dung và thông tin thực tế.

• Thời điểm đăng ký: Luật khuyến nghị đăng ký trước khi công bố rộng rãi. Mặc dù quyền tác giả hình thành tự động khi tác phẩm được tạo ra, nhưng đăng ký sẽ là bằng chứng pháp lý quan trọng khi có tranh chấp.

• Bản quyền video hoặc ghi âm: Nếu bài phỏng vấn được ghi hình hoặc ghi âm, video, audio cũng là đối tượng được bảo hộ riêng. Trong trường hợp này, tác giả có thể đăng ký: Quyền tác giả bài viết, quyền tác giả bản ghi âm/bản ghi hình.

Trên đây là những thông tin cơ bản về “Bài phỏng vấn có thể đăng ký bảo hộ không”, giúp bạn hiểu rõ điều kiện, thủ tục cũng như những lưu ý quan trọng khi đăng ký bản quyền. Việc nắm vững các quy định này sẽ giúp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, khẳng định giá trị sáng tạo và tránh rủi ro tranh chấp pháp lý trong quá trình khai thác, xuất bản hoặc chia sẻ tác phẩm.

Trân trọng,

Câu hỏi thường gặp