Trong thời đại số hóa hiện nay, việc cắt ghép video đã trở thành một phần không thể thiếu trong sản xuất nội dung trên các nền tảng truyền thông. Tuy nhiên, bên cạnh sự sáng tạo và tiện ích mà nó mang lại, vấn đề bản quyền cũng trở thành một mối quan tâm lớn. Cắt ghép video không chỉ đơn thuần là chỉnh sửa hình ảnh và âm thanh; nó còn liên quan mật thiết đến quyền tác giả và việc bảo vệ sở hữu trí tuệ. Vậy cắn ghép video có vi phạm bản quyền không? Hãy theo dõi bài viết của VCD dưới đây.
1. Cắt ghép video là gì?
Hiểu một cách đơn giản cắt ghép video là quá trình chỉnh sửa video bằng cách loại bỏ các phần không cần thiết và kết hợp các đoạn video lại với nhau để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh hơn. Người chỉnh sửa sẽ lựa chọn và cắt bỏ những khoảnh khắc thừa, sai sót, hoặc các phần không liên quan. Sau đó, các đoạn video đã được cắt sẽ được ghép nối lại, tạo ra một dòng thời gian mạch lạc. Bên cạnh có thể chỉnh sửa âm thanh bao gồm điều chỉnh âm thanh, thêm nhạc nền hoặc hiệu ứng âm thanh. Ngoài ra, cũng có thể thêm các hiệu ứng hình ảnh, văn bản, hoặc chuyển cảnh để làm cho video trở nên hấp dẫn hơn.
2. Cắt ghép video có vi phạm bản quyền không?
Bản quyền là quyền tác giả đối với các tác phẩm do mình sáng tác, và quyền này thường được xác lập ngay tại thời điểm tác giả tạo ra sản phẩm. Các cá nhân khác không được phép xâm phạm vào quyền quản lý, sử dụng và khai thác giá trị của tác phẩm nếu chưa được sự đồng ý của tác giả.
Những cá nhân hoặc tổ chức nắm giữ bản quyền có quyền sử dụng, khai thác lợi ích liên quan đến sản phẩm của họ. Pháp luật bảo vệ các quyền lợi cơ bản này, đảm bảo rằng những người nắm giữ bản quyền được công nhận và bảo vệ quyền lợi của mình.
Vi phạm bản quyền được hiểu là việc sử dụng tác phẩm của người khác đã đăng ký bản quyền và được pháp luật bảo vệ bởi luật bản quyền một cách trái phép như sao chép, phân phối, hiển thị hoặc thực hiện công việc được bảo vệ, …Trong đó, chủ sở hữu bản quyền thường là người tạo ra tác phẩm hoặc nhà sản xuất hoặc doanh nghiệp được giao bản quyền.
Có nhiều ví dụ về cắt ghép video có thể vi phạm bản quyền. Một trường hợp phổ biến là việc sử dụng các cảnh từ bộ phim nổi tiếng mà không có sự cho phép của nhà sản xuất hoặc chủ sở hữu bản quyền. Thậm chí, những video reaction, trong đó người dùng cắt ghép video gốc và thêm phản ứng của mình, cũng có thể bị coi là vi phạm nếu không được chấp thuận. Ngoài ra, việc tạo mashup âm nhạc bằng cách kết hợp nhiều bài hát từ các nghệ sĩ khác nhau mà không xin phép cũng là một hành vi vi phạm. Các clip từ chương trình truyền hình hoặc phim tài liệu cũng không thể bị cắt ghép mà không có sự đồng ý của đơn vị phát sóng. Việc tạo video tổng hợp từ nhiều nguồn mà không ghi rõ xuất xứ hoặc không xin phép cũng tiềm ẩn nguy cơ vi phạm bản quyền.
Tại Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam quy định cụ thể 16 hành vi được xem là hành vi vi phạm bản quyền tác giả. Các tổ chức, cá nhân khi thực hiện một trong các hành vi trên thì tùy vào mức độ và tính chất của hành vi mà có thể bị xử lý dân sự, hành chính hoặc hình sự.
Căn cứ theo khoản 4 điều 19 Luật Sở hữu trí tuệ thì chủ sở hữu có quyền bảo vệ đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra trong đó có quyền: Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
Như vậy, đối chiếu các quy định của pháp luật thì việc thực hiện hành vi cắt ghép chỉnh sửa những video clip của người khác phải được sự đồng ý của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả. Khi chưa có sự đồng ý cho những người khác sử dụng, sao chép tác phẩm của họ thì mọi hành vi cắt xén, sửa chữa, dùng hình ảnh, âm thanh trong các Clip của họ là hành vi xâm phạm sở hữu trí tuệ. Do đó, để hạn chế, ngăn chặn việc bị xâm phạm quyền tác giả thì tác giả và chủ sở hữu có quyền yêu cầu những người có hành vi cắt xén, sửa chữa hình ảnh chấm dứt ngay việc xâm phạm các quyền sở hữu trí tuệ – quyền tác giả của mình liên quan đến các video đã đăng tải, nếu những hành vi của những người xâm phạm gây ra thiệt hại về vật chất và tinh thần đối với họ có thể bị khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc người vi phạm thực hiện việc bồi thường thiệt hại cho mình.
Ngoài ra, căn cứ vào tính chất, mức độ của hành vi xâm phạm quyền tác giả của người khác thì người vi phạm thì sẽ bị xử phạt hành chính với số tiền từ 3 đến 5 triệu đồng và đồng thời bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả gỡ các Clip chỉnh sửa và cải chính công khai trên phương tiện thông tin đại chúng.
Trên đây là bài viết “Cắt ghép video có vi phạm bản quyền không?” mà VCD gửi đến bạn. Chúng tôi hi vọng bài viết này có ích với các bạn.
Trân trọng,
