Đăng ký bản quyền online và nộp hồ sơ trực tiếp – khác nhau ở điểm nào?

Trong thời đại mà các sản phẩm sáng tạo ngày càng có giá trị kinh tế, mỗi tác giả đều mong muốn tác phẩm của mình được bảo vệ một cách chắc chắn trước nguy cơ bị sao chép, sử dụng trái phép. Đăng ký bản quyền tác giả là công cụ pháp lý quan trọng để ghi nhận quyền sở hữu và củng cố bằng chứng khi có tranh chấp. Tuy nhiên, việc lựa chọn giữa nộp hồ sơ trực tiếp hay đăng ký trực tuyến lại khiến nhiều người băn khoăn: hình thức nào thuận tiện hơn, có khác biệt gì trong quy trình, rủi ro và hiệu quả xử lý hồ sơ? Bài viết của VCD dưới đây sẽ giúp bạn.

Khái quát về đăng ký bản quyền tác giả.

Đăng ký quyền tác giả là thủ tục hành chính được thực hiện tại Cục Bản quyền tác giả nhằm ghi nhận quyền sở hữu hợp pháp của tác giả hoặc chủ sở hữu đối với tác phẩm. Theo quy định tại Điều 6 và Điều 49 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2022), quyền tác giả phát sinh tự động kể từ thời điểm tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức nhất định. Tuy nhiên, Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả là chứng cứ pháp lý quan trọng, giúp xác lập rõ ràng thời điểm phát sinh quyền và chủ thể quyền trong các giao dịch dân sự, thương mại cũng như trong quá trình giải quyết tranh chấp.

Việc đăng ký không phải là điều kiện bắt buộc để tác phẩm được bảo hộ, nhưng đây là biện pháp hữu hiệu nhằm củng cố chứng cứ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tác giả, chủ sở hữu khi xảy ra tranh chấp, khiếu nại hay xử lý hành vi xâm phạm quyền tác giả.

Điểm khắc nhau giữa đăng ký bản quyền online và nộp hồ sơ trực tiếp?

Khác biệt về cách thức nộp hồ sơ

Theo Điều 39 Nghị định 17/2023/NĐ-CP, người nộp hồ sơ có thể lựa chọn hình thức nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công hoặc nộp trực tiếp tại Cục Bản quyền tác giả và các văn phòng đại diện. Tuy nhiên, đặc thù của thủ tục đăng ký bản quyền tác giả là dù nộp theo phương thức nào, người nộp đều phải tạo hồ sơ điện tử trên Cổng dịch vụ công để được cấp mã hồ sơ, sau đó nộp bản giấy kèm mã hồ sơ để Cục tiếp nhận và xử lý.

Đối với hình thức nộp online:

Người nộp hoàn thành tờ khai điện tử, tải bản mềm tác phẩm, tải các bản scan gốc các tài liệu cứng chuẩn của một bô hồ sơ. Sau khi nộp đầy đủ và hợp lệ sẽ nhận mã hồ sơ và kèm mã hồ sơ cùng gửi toàn bộ hồ sơ bản giấy qua đường bưu điện. Cục Bản quyền tác giả chỉ thụ lý kể từ thời điểm nhận được hồ sơ bản giấy.

Đối với hình thức nộp trực tiếp:

Sau khi khai báo hồ sơ online và nhận mã hồ sơ, người nộp chuẩn bị bản giấy và nộp trực tiếp tại cơ quan tiếp nhận. Việc nộp trực tiếp tạo thuận lợi trong việc kiểm tra sơ bộ hồ sơ và hạn chế sai sót.

Khác biệt về mức độ thuận tiện và rủi ro trong quá trình nộp hồ sơ

Xét về mức độ thuận tiện, hình thức nộp online tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân ở xa có thể chủ động nộp hồ sơ mà không phải trực tiếp đến cơ quan tiếp nhận, từ đó tiết kiệm thời gian di chuyển và chi phí đi lại. Tuy nhiên, đặc thù của việc nộp hồ sơ điện tử là toàn bộ file dữ liệu phải đảm bảo đúng định dạng, rõ ràng và đầy đủ. Bất kỳ sai sót nào liên quan đến tờ khai điện tử, bản mẫu tác phẩm hoặc tài liệu chứng minh quyền sở hữu đều có thể dẫn đến yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ. Do việc trao đổi với cơ quan tiếp nhận chủ yếu qua hệ thống trực tuyến hoặc qua bưu điện.

Ngược lại, hình thức nộp trực tiếp mang lại sự chắc chắn và hạn chế rủi ro hơn. Hồ sơ được cán bộ tiếp nhận kiểm tra ngay tại thời điểm nộp, giúp phát hiện sớm các thiếu sót về tờ khai, tài liệu chứng minh hoặc bản mẫu tác phẩm. Nhờ đó, người nộp hồ sơ có thể điều chỉnh kịp thời, đảm bảo hồ sơ được tiếp nhận hợp lệ và rút ngắn thời gian xử lý.

Lợi ích của việc đăng ký quyền tác giả

Tạo chứng cứ pháp lý rõ ràng

Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả là căn cứ quan trọng trong việc chứng minh thời điểm xác lập quyền và chủ sở hữu quyền. Khi xảy ra tranh chấp, chứng nhận này có giá trị làm chứng cứ mạnh theo quy định tại Điều 198 và Điều 203 Luật SHTT, giúp rút ngắn quá trình chứng minh và bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu.

Thuận lợi trong khai thác, chuyển giao quyền

Tác phẩm đã được cấp Giấy chứng nhận tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp phép, chuyển giao, định giá tài sản trí tuệ và thực hiện các giao dịch thương mại. Điều này đặc biệt cần thiết đối với doanh nghiệp sở hữu tác phẩm có giá trị kinh tế.

Tăng cường uy tín và bảo vệ thương hiệu

Việc đăng ký bản quyền giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống pháp lý vững chắc, nâng cao uy tín trong các quan hệ đối tác, đồng thời hạn chế nguy cơ bị sao chép, chiếm đoạt hoặc đăng ký trái phép.

Căn cứ xử lý hành vi xâm phạm hiệu quả

Khi phát sinh hành vi xâm phạm như sao chép, sử dụng trái phép, sửa đổi hoặc phát tán tác phẩm, chủ sở hữu đã đăng ký có quyền yêu cầu xử lý bằng biện pháp hành chính, dân sự hoặc hình sự theo các Điều 212–214 Luật SHTT. Giấy chứng nhận giúp cơ quan có thẩm quyền nhanh chóng xác minh quyền và xử lý vi phạm.

Trên đây là bài viết “Đăng ký bản quyền online và nộp hồ sơ trực tiếp – khác nhau ở điểm nào?” mà VCD gửi đến bạn. Chúng tôi hi vọng bài viết này có ích với các bạn.

Trân trọng,

Câu hỏi thường gặp