Trong quá trình đăng ký quyền tác giả, không ít tác giả hoặc chủ sở hữu rơi vào tình huống đã nộp đầy đủ hồ sơ nhưng vẫn đang chờ cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận. Trong khi đó, tác phẩm đã được sáng tạo và có nguy cơ bị sao chép, sử dụng trái phép. Khi đó, câu hỏi đặt ra là: Tác phẩm đã nộp hồ sơ nhưng chưa có Giấy chứng nhận thì có được pháp luật bảo vệ hay không? Bài viết của VCD dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.
1. Giấy chứng nhận quyền tác giả là gì?
Thủ tục đăng ký quyền tác giả vốn chỉ là một thủ tục nhằm đảm bảo cho quyền lợi của chủ sở hữu một cách trọn vẹn nhất bởi vốn dĩ quyền tác giả sẽ được phát sinh một cách tự động khi đối tượng đó đáp ứng được các điều kiện theo quy định của pháp luật.
Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành quy định như sau: Việc thực hiện thủ tục đăng ký quyền tác giả là việc chủ sở hữu quyền tác giả thực hiện nộp đơn và hố sơ kèm theo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để ghi nhận các thông tin về tác giả, tác phẩm, chủ sở hữu hữu quyền tác giả. Và việc thực hiện thủ tục này sẽ giúp chủ sở hữu quyền tác giả nhaefm giảm bớt nghĩa vụ chứng minh quyền lợi thuộc về mình khi có tranh chấp.
Do đó Giấy chứng nhận quyền tác giả hay còn gọi là giấy chứng nhận đăng ý quyền tác giả là văn bản do Cục Bản quyền tác gỉ cấp, chứng minh quyền sở hữu hợp pháp của tác giả hoặc chủ sở hữu đối với tác phẩm đã được đăng ký. Nó xác nhận quyền tác giả đối với tác phẩm bao gồm cả quyền nhân thân và quyền tài sản.
2. Nộp hồ sơ rồi nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền tác giả thì có được pháp luật bảo vệ không?
Theo quy định tại Điều 52 Luật sở hữu trí tuệ về Thời hạn cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan thì: “Trong thời hạn mười lăm ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan quản lý nhà nước về quyền tác giả, quyền liên quan có trách nhiệm cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan cho người nộp hồ sơ. Trong trường hợp từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan thì cơ quan quản lý nhà nước về quyền tác giả, quyền liên quan phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người nộp hồ sơ.”
Trên thực tế thời gian giải quyết hồ sơ theo quy định là 51 ngày làm việc được ghi nhận trên Giấy tiếp nhận Hồ sơ và hẹn trả kết quả khi đã nộp hồ sơ hợp lệ.
Trong thời gian Cục xử lý Hồ sơ chưa được Cấp giấy chứng nhận quyền tác giả nhưng lại phát sịnh tranh chấp bản quyền đối với tác phẩm thì pháp luật vẫn bảo hộ bởi:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, được sửa đổi, bổ sung năm 2022, quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa, đã đăng ký hay chưa. Như vậy, việc nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả không phải là điều kiện làm phát sinh quyền tác giả.
Trên thực tế, ngay khi tác phẩm được hoàn thành và lưu giữ dưới dạng hữu hình, quyền tác giả đã được xác lập và được pháp luật bảo hộ. Trong khoảng thời gian từ khi nộp hồ sơ đăng ký đến khi được cấp Giấy chứng nhận quyền tác giả, chủ thể quyền vẫn được pháp luật bảo vệ nếu có hành vi xâm phạm xảy ra. Chủ thể quyền có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm theo quy định.
Tuy nhiên, khi chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền tác giả, việc chứng minh quyền sở hữu sẽ phải dựa trên các chứng cứ khác như: bản gốc hoặc bản nháp tác phẩm, dữ liệu lưu trữ điện tử kèm thời gian tạo lập, email hoặc văn bản trao đổi liên quan, lời khai nhân chứng… Các chứng cứ này có thể làm căn cứ xác định tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, nhưng thường đòi hỏi nhiều thời gian, công sức và có thể tiềm ẩn rủi ro về giá trị chứng minh.
Ngược lại, khi đã được cấp Giấy chứng nhận quyền tác giả, chủ thể quyền có trong tay một chứng cứ pháp lý có giá trị cao, giúp việc chứng minh quyền và yêu cầu bảo vệ trở nên thuận lợi, nhanh chóng hơn. Do đó, mặc dù việc đăng ký không làm phát sinh quyền tác giả, song đây là thủ tục cần thiết để củng cố cơ sở pháp lý và nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tác giả, chủ sở hữu.
Trên đây là bài viết “Nộp hồ sơ rồi nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền tác giả thì có được pháp luật bảo vệ không?” mà VCD gửi đến bạn. Chúng tôi hi vọng bài viết này có ích với các bạn.
Trân trọng,