Trong thế kỷ 21, việc tận dụng các nền tảng truyền thông xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu của ngành âm nhạc nói chung và các nghệ sĩ nói riêng. TikTok, một trong những ứng dụng phổ biến nhất trong lĩnh vực này, đã trở thành một cơ hội vàng cho các ca sĩ, nghệ sĩ để có thể tiếp cận một lượng khán giả và người xem khổng lồ. Tuy nhiên, để được cấp phép và thu tiền bản quyền từ “ông lớn” này là điều không hề dễ dàng. Ngày 27/02/2024, Công ty Cổ phần Phát triển Bản quyền Việt Nam (“VCD”) đã chính thức đạt được thỏa thuận cấp phép âm nhạc với TikTok, mở ra một cánh cửa mới trong hành trình phát triển kinh doanh mình. Vì vậy, ở bài viết dưới đây sẽ tìm hiểu chi tiết về sự kiện này và lợi ích của việc đạt được thỏa thuận cấp phép âm nhạc đối với VCD và TikTok.

1. TikTok – Sân chơi giúp tiếp cận nhiều cơ hội mới

TikTok, hay còn biết tới là Douyin (Đấu Âm) tại Trung Quốc, là một nền tảng video âm nhạc và mạng xã hội của Trung Quốc được tạo ra bởi Trương Nhất Minh – người sáng lập của ByteDance. TikTok được sử dụng để tạo các video ca nhạc ngắn, hát nhép, khiêu vũ, hài kịch và tài năng từ 3 giây đến 10 phút, và các video lặp lại ngắn từ 3 đến 60 giây.

Nếu như chỉ tính một vài năm trước đây thì YouTube, ZingMP3… là một trong những nền tảng được các ca sĩ, nghệ sĩ ưu tiên sử dụng để truyền bá sản phẩm âm nhạc của mình đến đại chúng. Và họ sẽ căn cứ vào tỷ lệ lượt xem trên các nền tảng này để đánh giá sức ảnh hưởng,  sự thành công, sự chào đón của người hâm mộ cho mình.

TikTok, một nền tảng chia sẻ video ngắn, đã nhanh chóng trở thành một hiện tượng toàn cầu trong khoảng 3-4 năm trở lại đây, kể từ khi dịch Covid 19 hoành hành. Với hàng tỉ người dùng trên khắp thế giới, TikTok được nhận định không chỉ là một nơi giải trí với các màn nhảy theo trend mà còn là một cơ hội kinh doanh, quảng cáo lớn. Từ người dùng, ca sĩ, nghệ sĩ,… đến doanh nhân, doanh nghiệp từ các ngành công nghiệp khác nhau đã nhìn nhận được tiềm năng của TikTok và bắt đầu tận dụng nền tảng này để tiếp cận các đối tượng, khản giả của mình.

2. Thỏa thuận cấp phép âm nhạc: Bước đột phá của VCD trong việc quản lý và kinh doanh các sản phẩm âm nhạc của ca sĩ, nghệ sĩ

Thỏa thuận cấp phép giữa VCD và TikTok được xem là một bước đột phá quan trọng trong sự phát triển của công ty. Theo thỏa thuận này, tác phẩm âm nhạc là một bản nhạc thuộc sở hữu, kiểm soát và/hoặc quản lý bởi VCD, toàn bộ hoặc một phần. TikTok và TikTok Affiliates được sử dụng hợp pháp các tác phẩm âm nhạc mà VCD quản lý, bao gồm việc thực hiện những việc sau: sao chép và lưu trữ các tác phẩm âm nhạc trên máy chủ; cho phép người dùng, TikTok Affiliates và TikTok ghi và lưu trữ nội dung được phát trực tiếp; cho phép sử dụng, tạo các bản sao của tác phẩm âm nhạc… Nhìn chung, TikTok và TikTok Affiliates được quyền sử dụng các tác phẩm âm nhạc mà VCD quản lý nhằm mục đích khai thác thương mại trên nền tảng TikTok.

Về việc thanh toán tiền bản quyền, theo thỏa thuận này, Tik Tok đồng ý thanh toán tiền bản quyền cho VCD theo lịch hàng tháng và VCD sẽ nhận được thanh toán tiền bản quyền theo lịch hàng quý trong thời hạn như hai bên thỏa thuận thông qua bản báo cáo kế toán hàng quý. Về cách thức tính tiền bản quyền, TikTok sẽ dựa trên tổng số video có sử dụng tác phẩm âm nhạc mà VCD quản lý được tạo ra trên TikTok làm cơ sở để thanh toán tiền bản quyền. Và số tiền bản quyền mà các nghệ sĩ, tác giả nhận được sẽ dựa trên cơ sở tiền bản quyền mà VCD thu được từ TikTok cũng như căn cứ theo thỏa thuận bằng hợp đồng giữa VCD và các nghệ sĩ, tác giả.

3. Lợi ích cho cả hai bên

VCD tự hào và khẳng định là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực bảo hộ quyền tác giả cho các nghệ sĩ, tác giả. Thỏa thuận cấp phép âm nhạc với TikTok không chỉ mang lại lợi ích cho các nghệ sĩ, tác giả mà VCD quản lý tác phẩm âm nhạc mà còn đem lại nhiều cơ hội cho TikTok.

Trước hết là đối với các nghệ sĩ, tác giả mà VCD quản lý tác phẩm âm nhạc, việc tham gia thỏa thuận cấp phép âm nhạc với TikTok sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho sự phát triển như sau:

  • Một là giúp các nghệ sĩ, tác giả gia tăng thu nhập: việc các nghệ sĩ, tác giả ủy quyền cho VCD quản lý các tác phẩm âm nhạc và thỏa thuận cấp phép âm nhạc với TikTok sẽ mang lại một nguồn thu nhập ổn định cho các nghệ sĩ, tác giả vì họ sẽ được trả tiền cho các sáng tác của mình, từ đó tăng doanh thu từ các nền tảng truyền thông xã hội của của họ, bên cạnh YouTube, Spotify… và các nền tảng âm nhạc khác.
  • Hai là giúp tăng cường sự hiện diện trên mạng xã hội và công chúng: việc TikTok sử dụng các tác phẩm âm nhạc của nghệ sĩ, tác giả  sẽ giúp các nghệ sĩ, tác giả tiếp cận với một lượng lớn người dùng trên toàn cầu. Đặc biệt, với các công cụ hiện đại, các bài hát cũ của họ có thể được thổi một luồng sinh khí mới và trở nên “viral”. TikTok cũng là một nền tảng phổ biến cho việc chia sẻ nội dung âm nhạc sáng tạo. Việc sử dụng âm nhạc của nghệ sĩ trên TikTok có thể giúp tạo ra sự quan tâm từ phía người hâm mộ, tăng cường tương tác và thúc đẩy việc chia sẻ âm nhạc của họ (đặc biệt khi ra mắt các tác phẩm âm nhạc mới).
  • Ba là tạo ra các cơ hội hợp tác và quảng cáo: Thông qua việc có mặt trên TikTok, nghệ sĩ và tác giả có thể tạo ra các cơ hội hợp tác và quảng cáo với các nhãn hàng, nhà sản xuất hoặc các đối tác khác. Điều này có thể giúp họ mở rộng tầm ảnh hưởng của mình và tạo ra các cơ hội kinh doanh mới.

Và bằng cách hợp tác với các doanh nghiệp như VCD, TikTok cũng củng cố vị thế của mình trong thị trường quảng cáo trực tuyến và thu hút thêm nhiều doanh nghiệp muốn tham gia vào nền tảng này và mang lại nhiều lợi ích như sau:

  • Một là đa dạng hóa nội dung: Thỏa thuận cấp phép âm nhạc giữa VCD và TikTok cho phép TikTok sử dụng các bài hát khác nhau mà VCD quản lý từ các nghệ sĩ, tác giả. Điều này tạo ra một môi trường đa dạng và phong phú cho người dùng, giúp TikTok thu hút một số đối tượng người dùng lớn hơn.
  • Hai là tăng doanh thu quảng cáo: việc sử dụng, lồng ghép các tác phẩm âm nhạc từ các nghệ sĩ, tác giả nổi tiếng trong các clip quảng cáo, bán sản phẩm có thể tạo ra các nội dung hấp dẫn và thu hút sự chú ý của người dùng. Điều này có thể giup TikTok tăng doanh thu tiền quảng cáo khi các nhãn hàng muốn quảng cáo trong các video sử dụng âm nhạc của họ.
  • Ba là tạo sự kết nối với cộng đồng âm nhạc: bằng việc hợp tác với các công ty quản lý tác phẩm âm nhạc như VCD, TikTok có thể xây dựng mối quan hệ với cộng đồng âm nhạc, từ đó mở rộng cơ hội hợp tác trong tương lai và các cơ hội kinh doanh mới.

Thỏa thuận cấp phép âm nhạc giữa VCD và TikTok là một ví dụ điển hình cho việc các công ty truyền thông thừa nhận, tôn trọng và có sự đãi ngộ xứng đáng cho các nhà làm nhạc cũng như sản phẩm của họ khi chúng được sử dụng trên nền tảng trực tuyến.